• Khí metan (CH4): Khí metan (CH4) được tạo ra trong bãi rác thông qua quá trình phân hủy kỵ khí của chất thải hữu cơ. Quá trình này diễn ra phức tạp, bao gồm nhiều giai đoạn, và được thực hiện bởi các vi sinh vật. Và quá trình này tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ nguy hiểm.

• Quá trình phân hủy chất thải hữu cơ trong môi trường thiếu oxy tạo ra khí metan, một loại khí dễ cháy.

• Khí metan tích tụ trong bãi rác có thể tạo thành hỗn hợp nổ khi gặp nguồn nhiệt hoặc tia lửa.

• Chất thải dễ cháy: 

• Bãi rác chứa nhiều vật liệu dễ cháy như giấy, nhựa, vải, gỗ, v.v.

• Các vật liệu này có thể bắt lửa từ tàn thuốc, tia lửa điện, hoặc nhiệt độ cao.

• Phản ứng hóa học:

• Một số chất thải hóa học có thể phản ứng với nhau hoặc với không khí, tạo ra nhiệt hoặc khí dễ cháy.

• Ví dụ, pin lithium-ion bị hư hỏng có thể gây ra phản ứng nhiệt và cháy nổ.

• Thời tiết:

• Thời tiết khô hanh, nắng nóng làm tăng nguy cơ cháy lan trong bãi rác.

• Sét đánh cũng có thể là nguyên nhân gây cháy.

• Hành vi con người:

• Vứt tàn thuốc, đốt rác không đúng cách.

• Đốt rác tự phát.

• Các hành vi gây ra tia lửa điện.

1. Ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm không khí:

• Khói từ đám cháy chứa nhiều chất độc hại như dioxin, furan, CO, CO2, SO2, NOx, v.v., gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng.

• Các chất này có thể gây các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, ung thư, v.v.

Ô nhiễm nguồn nước:

• Nước thải từ đám cháy chứa nhiều chất độc hại, kim loại nặng, vi khuẩn, v.v., gây ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm.

• Nước ô nhiễm có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái, nguồn nước sinh hoạt và sản xuất.

Ô nhiễm đất:

• Tro bụi và các chất thải từ đám cháy rơi xuống đất gây ô nhiễm đất.

• Đất ô nhiễm có thể ảnh hưởng đến cây trồng, vật nuôi và sức khỏe con người.

2. Thiệt hại tài sản

Thiệt hại về tài sản:

• Cháy lan sang các khu vực xung quanh, gây thiệt hại về nhà cửa, công trình, tài sản cá nhân, v.v.

• Thiệt hại về máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu trong bãi rác.

Ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng:

• Cháy nổ có thể gây hư hỏng đường dây điện, đường ống nước, hệ thống giao thông, v.v.

• Ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt của người dân.

3. Nguy hiểm cho sức khỏe

Nguy cơ bỏng, chấn thương:

• Cháy nổ gây nguy cơ bỏng, chấn thương cho người dân và lực lượng chữa cháy.

• Khói độc gây ngạt thở, khó thở, ảnh hưởng đến hệ thần kinh.

Tác động lâu dài:

• Các chất độc hại từ đám cháy có thể tích tụ trong cơ thể, gây các bệnh mãn tính, ung thư, v.v.

• Ảnh hưởng đến sức khỏe của các thế hệ tương lai.

4. Ảnh hưởng đến kinh tế và xã hội

Thiệt hại kinh tế:

• Chi phí chữa cháy, khắc phục hậu quả, điều trị bệnh tật, v.v.

• Gián đoạn hoạt động sản xuất, kinh doanh, du lịch, v.v.

Ảnh hưởng đến xã hội:

• Gây tâm lý hoang mang, lo lắng cho người dân.

• Ảnh hưởng đến môi trường sống, chất lượng cuộc sống.

1. Quản lý kỹ thuật

• Phân loại rác thải tại nguồn:

• Việc phân loại rác hữu cơ, rác vô cơ, rác thải nguy hại giúp giảm thiểu nguy cơ cháy nổ do phản ứng hóa học hoặc tích tụ khí metan.

• Rác thải nguy hại như pin, ắc quy, hóa chất cần được xử lý riêng biệt.

• Xây dựng hệ thống thu gom và xử lý khí metan:

• Lắp đặt hệ thống thu gom khí metan từ quá trình phân hủy rác thải.

• Sử dụng khí metan thu gom được để sản xuất điện năng hoặc nhiên liệu.

• Thiết kế và vận hành bãi rác hợp lý:

• Bãi rác cần được thiết kế với các ô chôn lấp riêng biệt, có lớp phủ đất để hạn chế sự thoát khí metan và nguy cơ cháy lan.

• Đảm bảo hệ thống thoát nước tốt để tránh tích tụ nước thải gây ô nhiễm và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

• Trang bị hệ thống phòng cháy chữa cháy:

• Lắp đặt hệ thống báo cháy tự động, vòi phun nước, bình chữa cháy tại các khu vực trọng yếu.

• Xây dựng bể chứa nước dự phòng để phục vụ công tác chữa cháy.

• Đảm bảo có lối thoát hiểm và phương tiện di chuyển thuận lợi cho lực lượng chữa cháy.

• Xây dựng hệ thống giám sát và cảnh báo nguy cơ cháy nổ sớm nhằm ngăn chặn cháy nổ xảy ra ngay từ khi nó còn tiềm ẩn.

=> Tham khảo ngay: Giải pháp cảnh báo cháy sớm tại bãi rác của chúng tôi.

• Kiểm soát các nguồn gây cháy:

• Cấm hút thuốc, đốt lửa trong khu vực bãi rác.

• Kiểm tra, bảo trì hệ thống điện định kỳ để tránh chập điện.

• Giám sát chặt chẽ các hoạt động có nguy cơ phát sinh tia lửa điện.

2. Nâng cao ý thức cộng đồng

• Tuyên truyền, giáo dục:

• Tổ chức các buổi tuyên truyền, tập huấn về nguy cơ cháy nổ tại bãi rác và các biện pháp phòng tránh.

• Phổ biến kiến thức về phân loại rác thải tại nguồn và xử lý rác thải đúng cách.

• Khuyến khích người dân tham gia:

• Vận động người dân tham gia vào các hoạt động vệ sinh môi trường, phân loại rác thải.

• Xây dựng các mô hình cộng đồng tự quản về phòng cháy chữa cháy.

• Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm:

• Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vứt rác không đúng quy định, đốt rác tự phát.

• Tuyên truyền và ngăn chặn hành vi đốt rác tự phát.

• Ứng phó kịp thời khi có cháy:

• Báo cháy ngay cho lực lượng chức năng.

• Sử dụng các phương tiện chữa cháy tại chỗ.